قفل مركزي و شيشه بالابر برقي
- نيازهاي كاركردي سيستم قفل مركزي
وقتي كليد در قفل در طرف راننده مي چرخد ،همه درهاي ديگر نيز بايد قفل شوند . اين كار به وسيله موتورها يا سولنوئيدهاي تعبيه شده در هر در انجام مي شود . اگر سيستم فقط از در طرف راننده به كار بيفتد ،اين در نياز به كار انداز نخواهد داشت . اما اگر سيستم قابل كاراندازي از هر دو در جلو يا كنترل از دور باشد ، آنگاه همه درهاي كار انداز لازم دارند . در خودرو هاي مجهز به سيستم هاي پيچيده دزدگير ، غالبا با فعال شدن دزدگير ، همه درها قفل مي شوند .
- كاراندازهاي قفل در
در حال حاضر تقريبا همه كاراندازهاي قفل در ،موتورهاي كوچكي هستند كه از طريق چرخدنده هاي مناسب ،ميله اي مستقيم را در يكي از دو جهت مخالف هم به كار مي اندازد تا در را قفل يا قفل را باز كند . براي اينكه از اين مدار ساده معكوس كننده جهت جريان استفاده مي شود . يك كارانداز متداول براي قفل در شكل 1 نشان داده شده است .
شكل – 1
- مدار قفل كن در و كنترل از راه دور
در شكل 2 مدار قفل كن در نشان داده شده است . واحد كنترل اصلي دو رله چند وضعيتي دارد كه به وسيله كليد قفل در ، يا كليد كنترل از راه دور كه با امواج فروسرخ كار مي كند ،كاراندازي مي شود . موتورهاي قفل هاي مختلف به صورت هاي موازي سيمكشي مي شوند و همه آنها به صورت همزمان به كار مي افتند . سيستم قفل مركزي با امواج فروسرخ به وسيله يك فرستنده كوچك دستي و يك واحد گيرنده حسگر فروسرخ ،به علاوه يك رمز گشا در واحد كنترل ، ادراه مي شود سيستمهاي ساخت سازنده هاي مختلف كمي با هم تفاوت دارند . وقتي با فشار دادن يك كليد كوچك كليد فروسرخ به كار مي افتد ،رمز پيچيده اي منتقل مي شود و تعداد رمز هاي مورد استفاده بيش از 50000 است حسگر فروسرخ اين رمز را مي گيرد و ان را به صورت يك سيگنال الكتريكي به واحد كنترل اصلي مي فرستد . اگر رمز دريافتي صحيح باشد رله ها راه اندازي مي شوند و قفل ها باز يا قفل مي شوند . اگر در هنگام باز كردن قفل سه بار متوالي رمز نادرست به سيستم داده شود ،آنگاه سيستم فروسرخ خود را از كار مي اندازد و قفل باز نخواهد شد ، مگر با كليدي كه در اختيار راننده است . پس از باز شدن قفل سيستم دوباره به كار مي افتد تا با دريافت رمز صحيح قفل ها را به كار بيندازد . بدين ترتيب نمي توان با استفاده از فرستنده هاي روبشگر قفل ها را باز كرد .
شكل – 2
شيشه بالابر برقي
شيشه بالابر برقي يك سيستم معكوس كننده جهت جريان دارد كه با رله يا مستقيما با كليد كار مي كند. اكنون، براي افزايش ايمني و آسايش، استفاده از سيستم هاي پيچيده تر رواج يافته است. شيشه بالابر هاي برقي ساخت بسياري از سازندگان خصيصه هاي زير را دارند.
- بالا يا پايين رفتن يكباره
- بالا يا پايين رفتن تدريجي
- قفل آسان
- برگشت اضطراري
شيشه بالابر كامل از يك واحد كنترل الكترونيكي تشكيل مي شود كه حاوي رله هاي موتور شيشه بالابر، مجموعه كليد ها و پيوندي با مدارهاي قفل در و نور گير است. وقتي شيشه بالابر به حالت يكباره به كار مي افتد، شيشه تا جايي در جهت مورد نظر حركت مي كند كه وضعيت كليد تغيير كند، موتور شيشه بالابر خاموش شود يا واحد كنترل الكترونيكي از مدار قفل مركزي سيگنال دريافت كند. مشكل حالت يكباره آن است كه اگر كودكي بين شيشه و قاب پنجره گير كرده باشد جدا در معرض آسيب ديدگي قرار مي گيرد. براي جلوگيري از اين اتفاق خصيصه برگشت اضطراري به سيستم افزوده مي شود. يك كموتاتور اضافي به آرميچر موتور متصل مي شود و از طريق دو ذغال سيگنالي توليد مي كند كه با دور موتور متناسب است. اگر آهنگ تغيير دور موتور در هنگام بستن شيشه، از مقدار آستانه اي خاصي كمتر باشد، واحد كنترل الكترونيكي جهت چرخش موتور را معكوس مي كند تا شيشه كاملا باز شود. با شمارش تعداد پالس هاي دريافتي از واحد كنترل مركزي نيز مي توان وضعيت شيشه را تعيين كرد. اين ويژگي مهم است زيرا وقتي شيشه بر اثر بسته شدن متوقف مي شود نبايد به پايين برگردد براي آنكه واحد كنترل الكترونيكي از وضعت شيشه مطلع شود بايد وضعيت هاي آغازين آن را تنظيم كرد. اين كار غالبا به سادگي و با كاراندازي موتور، ابتدا به صورتي كه شيشه را كاملا باز كند و سپس به صورتي كه آن را كاملا ببندد انجام مي شود. در صورتي كه اين كار انجام نشده باشد، سيستم بستن يكباره شيشه عمل مي كند. در بعضي از سيستم ها، براي آشكار سازي دور موتور از حسگر هاي اثر هالي استفاده مي شود. سيستم هاي ديگر جرياني را كه موتور مي كشد حس ميكنند و آن را به منزله نشانه اي از دور موتور به كار مي برند. با استفاده از خصيصه قفل آسان مي توان با يك عمل كليد فرو سرخ، همه سيستم هاي ايمني اتومبيل را فعال كرد.اين كار از طريق پيوند بين واحد كنترل الكترونيكي قفل مركزي و واحد هاي كنترل الكترونيكي شيشه بالابر و نورگير انجام مي شود. سيگنالي ايجاد مي شود و همين سيگنال سبب بسته شدن يك به يك همه شيشه ها خواهد شد، سپس نورگير بسته مي شود و سرانجام درها قفل مي شوند.در صورت لزوم دزد گير نيز به كار مي افتد. شيشه ها به نوبت بسته مي شوند تا به جريان زيادي نياز پيدا نشود، در صورتي كه همه شيشه ها با هم بسته شوند جريان زيادي خواهند كشيد.
- مدار شيشه بالابر برقي
مدار شيشه بالا بر برقي در شكل 3 نشان داده شده است.آموزش مكانيك خودرو چنانكه مشاهده مي كنيد اين سيستم با سيستم قفل مركزي كليد و جداساز شيشه هاي عقب اتصالاتي دارد كليد جداساز شيشه هاي عقب را به اين سبب روي اتومبيل نصب مي كنند كه راننده به كمك آن بتواند مانع با زشدن شيشه هاي عقب شود. يكي از مزاياي اين كار حفظ ايمني كودكان است.
شكل – 3
منبع : وبلاگ دانش خودرو