مقدمه:
در اولين سال هاي توليد اتومبيل و توليد اين ساخته دست بشر تا به امروز شاهد پيشرفت هاي زيادي در اين صنعت بوده ايم كه يكي از بنيادي ترين صنعت هاي قرن حاضر و جزو صنايع مادر ميباشد.
در اين بين مقوله الكترونيك خودرو تا حدودي از قافله پيشرفت عقب افتاد چون در زمان هاي اوليه بيشتر توجه خودرو سازان بر روي طراحي موتور شاسي فرم اتاق و.... بود همچنين استفاده وسيع از وسايل الكترونيكي تا به اين حد كه امروزه در خودروها كاربرد دارد مورد توجه نبود. اما با توجه به مسايل بالا و افزايش قيمت قطعات مصرفي دستمزد بالا سعي بر كاهش هزينه و بالا بردن كيفيت خودرو خودرو سازان رو به يكي از موارد موجود كه همان لزوم ساده كردن سيم كشي موجود خودرو و ارتقا اين سيستم براي به كار گيري منابع مصرف كننده در خودرو معطوف كرد.
در اين بين توجه متخصصان به سيستمي كه در صنايع مخابراتي مورد استفاده بود معطوف شد و همان سيستم مولتي پلكس بود. كه البته با تلفيق اين سيستم با ساير تكنولوژي هاي موجود به صورت امروزي در خودرو سازي مورد استفاده قرار گرفت.
كشور هاي مختلف استاداره هاي خاص و نام هاي خاصي رو براي كاربرد اين سيستم به كار ميبرند كه از جمله معروفترين اونها ميشه به :
1-استاندارد Can: ساخت المان كه در خودرو هاي بنز ب.ام.و فيات و ولو به كار ميرود.
2-استاندارد VAN: ساخت كشور فرانسه و روي محصولات رنو و پژو اين كشور مورده استفاده هست.
3-استاندارد J1850: ساخت كشور امريكا ميباشد كه بر روي محصولات توليد كرايسلر فورد و جي ام مورد استفاده ميباشد.
4-استانداردProprietary: توليد كشور ژاپن هست كه بر روي محصولات اين كشور مورد استفاده ميباشد.
5- استانداردAbsus: محصول المان و مورد استفاده بر روي محصولات گروه فولكس واگن.
در ميان استاندارد هاي بالا CAN از موفق ترين اون ها به حساب ي ايد و بيشتر خودرو سازان از اين اسناتدارد بر روي محصولاتشون استفاده ميكنند.
در ادامه به لزوم استفاده از سيستم مولتي پلكس اشاره خوهيم كرد. البته تعداد كمي از موارد در بالا ذكر شد كه توجه شما رو به ساير موارد جلب ميكنم.
1-افزايش بيش از حد استفاده از قطعات الكترونيكي در خودرو.
2-ساده سازي استفاده از سيم كشي و ساده سازي دسته سيم ها.
3-بالا رفتن تعداد ارتباط ميان ECU با ساير اجزا اتومبيل و نياز به هماهنگ كردن داده ها.
4-بالا بردن كيفيت ايمني و اسايش در خودرو ها
5-تغيير روش هاي عيب يابي خودرو و نياز به ساده كردن كار كردن با دستگاهاي عيب يابي و خود مجموعه وسايل داخل خودرو.
نحوه قرار گيري ECU ها در سيستم مولتي پلكس.
1-STAR: در چيدمان تمام ECU هاي موجود به صورت جداگانه به ECU مركزي وصل ميشود.
2-BUS:در اين حالت ECU ها پس از اتصال به يكديگر نيز وصل ميشوند.
3-TREE:تلفيقي از دوشبكه بالا ميباشد.
4-Lattice:در اين نوع اتصال ECU ها به گونه اتفاقي به يكديگر متصل هستند.
5-RING:در اين حالات بين دو ECU يك ECU ديگر قرار گرفته است.
خوب همون طور كه قبلا گفتيم اين سيستم در صنايع مخابراتي مورد استفاده بوده حال نحوه انتقال اطلاعات بدين گونه ميباشد.
1- از طريق دو رشته سيم كه فركانس بالايي دارند.
2- سيمهاي كواكسيال
3- مادون قرمز{اينفرارد}
4- ارتباط راديويي
5- خط تلفن
6- فيبر نوري
BSI:
يكي از مهمترين قطعات در سيستم مولتي پلكس ميباشد. اين ECU در واقع سرور شبكه ميباشد و اطلاعاتي كه بين ECU هاي ديه رد و بدل ميشه رو منتقل ميكنه. همچنين يكي از واسطه ها بين سيستم VAN هست كه برق سيستم فعال سازي و در نهايت كنترل و نظارت بر اين شبكه بر عهده اين ECU ميباشد. همچنين وقتي شما ECU هاي خودرو رو عيب يابي ميكنيد در واقع سيستم BSI در اين بين نقش واسطه رو ايفا ميكند.
شبكه هاي موجود در 206 سه عدد ميباشد كه :
1-CAN
2-VAN BODY
3- VAN Comfort
پر سرعت ترين شبكه CAN ميباشد كه انتقال اطلاعات در اون تا 1MB/S هم ميرسه.
حال ببينيم نحوه انتقال اطلاعات بين دو شبكه VAN وCAN چگونه هست؟
1-Ppint to point:
در اين روش اطلاعات مشخص از ECU فرستنده به ECU گيرنده ميرسد و در كل اطلاعات مورده نظر داراي يك گيرنده مشخص هست.
2-BROAD CAST:
تو اين سيستم اطلاعات روي شبكه فرستاده ميشه و هر ECU بر حسب نياز خودش به اطلاعات منتشر شده از اونها استفاده ميكند.
3- Multi Point: اين روش با روش بالا كمي شبيه به هم ميباشد با اين تفاوت كه در روش بالا شما اطلاعات رو كه از يك ECU دريافت و منتشر ميكنيد در سرتاسر شبكه پخش ميشه اما در روش سوم اطلاعات به چند ECU مشخص فرستاده ميشه.
همچنين بايد اضافه نمود كه در سيستم VAN و هنگامي كه اطلاعات به روش هاي 3و2 منتشر ميشوند اگر اطلاعات مورد نياز از يك ECU در يافت نشود كل مجموعه به كار خودش ادامه ميده و يا اگر اطلاعات ناقص و غلط باشد بدون هيچ گونه واكنشي نسبت به نمايش اطلاعات اقدام ميكند. آموزش مكانيك اما در شبكه CAN اينگونه نيست بلكه هرگاه يك ECU اطلاعات ناقص منتشر كند يا اطلاعات بهش نرسد با اطلاع دادن به ديگر ECU ها باعث ميشود كه ساير مجموعه صبر كرده تا اطلاعات درت در سيكل و دور بعدي بدست بيايد. البته اين رو بايد اضافه كرد كه در همين سيستم اگر يك قسمت مجموعه اطلاعات ناقص و يا همراه با خطا صادر كند توسط شمارنده اي كه در سيستم تعبيه شده از مدار خارج شود واطلاعات ارسالي نيز بلوكه ميشود. كه اين امر باعث كاركرد ساير اجزا سيستم ميشود.
منبع : http://www.carx1.com