سيستم جرقه زني بي دلكو
اصول كار جرقه زني بي دلكو
سيستم جرقه زني بي دلكو فورد در مقياس گسترده اي ان را به كار مي برد همه خصيصه هاي
سيستمهاي اوانس جرقه الكترونيكي را دارد اما به رغم استفاده از نوعي كوئل خاص بدون نياز به
دلكو به شمعها خروجي ميدهد تا جرقه بزنند
سيستم جرقه زني بي دلكو
اصول كار جرقه زني بي دلكو
سيستم جرقه زني بي دلكو فورد در مقياس گسترده اي ان را به كار مي برد همه خصيصه هاي
سيستمهاي اوانس جرقه الكترونيكي را دارد اما به رغم استفاده از نوعي كوئل خاص بدون نياز به
دلكو به شمعها خروجي ميدهد تا جرقه بزنند
اين سيستم معمولا فقط روي موتورهاي 4و6 سيلندر نصب مي شود زيرا با افزايش تعداد سيلندر
سيستم كنترل بسيار پيچيده خواهد شد اين سيستم بر اساس جرقه هرز كار مي كند تقسيم جرقه
با استفاده از دو كوئل دو سر انجام مي شود كه متناوبا به وسيله واحد كنترل الكترونيكي برق
مي فرستد زمان جرقه زني به كمك اطلاعات دريافتي از حسگر وضعيت و دور ميل لنگ و نيز
تصحيحات مربوط به بار موتور و غيره تنظيم مي شود وقتي يكي از كوئلها برق مي فرستد در دو
سيلندر موتور يعني 1و4 يا 2و3 جرقه ايجاد مي شود جرقه ايجاد شده در سيلندري كه در حركت
تراكم است سبب اشتعال مخلوط هوا – سوخت متراكم مي شود جرقه ايجاد شده در سيلندر ديگر
اثري ندارد و هرز مي رود زيرا اين سيلندر تازه حركت تخليه را پايان رسانده است
به دليل پايين بودن كمپرس و دود در سيلندري كه جرقه هرز در ان ايجاد مي شود ولتاژ لازم براي
ايجاد جرقه فقط در حدود 3 كيلوولت است اين ولتاژ تقريبا برابر ولتاژ است كه در سيستمهاي
معمولي بين چكش برق و در دلكو ايجاد مي شود
بنابراين بر جرقه ايجاد شده در سيلندر ي كه حركت تراكم انجام داده است تاثير ندارد نكته جالبي
كه در اينجا بايد گوشزد كرد اين است كه در يكي از سيلندرها جرقه از الكترود زمين به سوي
الكترود مياني شمع مي جهد در گذشته چنين چيزي قابل قبول نبود زيرا كيفيت چنين جرقه اي به
اندازه كيفيت جرقه اي كه از الكترود مياني شمع مي جهد مطلوب نيست اما با انرژي قابل حصول
از سيستمهاي جرقه زني مدرن انرژي ثابت جرقه ايجاد شده در هر دو جهت كيفيت مطلوب دارد
در اين سيستمها عمر شمع كوتاهتر است
اجزاي سيستم جرقه زني بي دلكو
سيستم جرقه زني بي دلكو از سه جز اصلي تشكيل مي شود مدول الكترونيكي , حسگر وضعيت
ميل لنگ و كويل مخصوص در بسياري از سيستمهاي جرقه زني بي دلكو يك حسگر فشار منيفولد
نيز در مدول الكترونيكي گنجانيده شده است اين مدول به همان ترتيبي كار مي كند كه در مورد
سيستم اوانس جرقه الكترونيكي شرح داده شد
حسگر وضعيت ميل لنگ شبيه همان حسگري كار مي كند كه در بخش قبل توصيف شد اين حسگر
نيز نوعي حسگر رلوكتانس است كه در جلو چرخ لنگر يا در جلو چرخ القاكني درست در پشت فلكه
جلو ميل لنگ قرار مي گيرد چرخ القا كن 1-36 دندانه دارد كه به فاصله 10 درجه از يكديگر واقع شده
و جاي دندانه سي و ششم خالي است دندانه جا افتاده به فاصله 90 درجه از نقطه مرگ پاييني
سيلندرهاي 1-4 قرار مي گيرد اين وضعيت مرجع (مكانيك خودرو عددي ثابت) بيش از نقطه مرگ بالايي نشانه
گذاري مي شود تا بتوان زمان يا نقطه جرقه زني را به صورت زاويه ثابتي پس از نشانه مرجع
محاسبه كرد در كوئل سيستم بي دلكو سيم پيچ ولتاژ كم از طريق يك پايانه مياني ولتاژ باتري را
دريافت مي كند سپس نيمه مناسب سيم پيچ به اتصال بدنه مدول وصل مي شود سيم پيچهاي
ولتاژ بالا مجزايند و به سيلندر هاي 1و4يا 2و3 اختصاص دارند
عيب يابي سيستم جرقه زني بي دلكو
سيستم جرقه زني بي دلكو بسيار اعتماد پذير است زيارا قطعات متحرك ندارد براي تعويض شمعها
بايد برنامه تعمير و نگهداري سازندگان پيروي كرد در هنگام بررسي شكل موجهاي ولتاژ بالا روي
نوسان ممكن است به سبب نبود واير اصلي همان وايري كه از كوئل به دلكو مي رود مشكلاتي
بروز كند غالبا با استفاده از واسطه مناسب مي توان اين مشكل را برطرف كرد اما باز هم بايد گيره
حسگر را به نوبت به هر يك از وايرها متصل كرد
كوئل سيستم جرقه زني بي دلكو را ميتوان با استفاده از اهم سنج امتحان كرد مقاومت هر يك از
سيم پيچها اوليه بايد 0.5 اهم و مقاومت هر يك از سيم پيچهاي ثانويه بايد بين 11 و 16 اهم باشد
اين كوئل در سرايط مدار باز ولتاژي بالاتر از 37 كيلوولت توليد مي كند
وايرهاي شمع بستهاي يكپارچه اي دارند كه مانع نفوذ اب و مشكلات ناشي از ارتعاش مي شود
حداكثر مقاومت هر واير ولتاژ بالا 30 كيلو اهم است اين سيستم قابل تنظيم نيست و تنها استثناي
ان تنظيم اكتان در بعضي از مدلهاست اين تنظيم شامل متصل كردن 2 پايه روي مدول به يكديگر
براي كاركرد عادي يا اتصال يك پايه به بدنه براي مصرف سوختي متفاوت است براي اطلاع از روش
عملي در هر تنظيم بايد با سازنده مشورت كرد
منبع : سيستمهاي برقي و الكترونيكي اتومبيل ( مهندس محمد رضا افضلي)