قطعه‌اي نازك از خودرو اما مهم
دنياي‌خودرو- محمدحسن اسداللهي: يكي از مهمترين قسمت‌ها در موتور، سرسيلندر مي‌باشد. اين قطعه كه مي‌توان گفت بزرگ‌ترين قطعه موتور بعد از بلوك موتور است از اجزاي مختلف تشكيل شده. سوپاپ‌ها، اجزاي آنها، ميل‌‌اسبك، ميل بادامك، اتاق احتراق و ... همگي اجزايي هستند كه در يك سرسيلندر قرار دارند. اما سرسيلندر هميشه روي واشري نازك ولي بسيار مهم قرار داشته كه آب‌بندي بين اين قطعه و بلوك موتور را ايجاد مي‌كند.
واشرها در موتورهاي احتراق داخلي دنياي بسيار وسيع و پهناوري دارند كه در مكان‌هاي مختلف استفاده‌هاي مختلفي از آنها مي‌شود.
در گيربكس، در موتور در گلويي اگزوز و ... همگي مكان‌هاي استفاده از انواع مختلف واشر مي‌باشند. ولي مي‌توان به جرأت گفت بزرگ‌ترين و مهمترين واشر مورد استفاده در موتور، واشر سرسيلندر است. اين واشر كه بين سرسيلندر و بلوك موتور قرار مي‌گيرد، وظيفه داشته كه آب‌بندي بين اين دو قطعه را ايجاد كرده و درزبندي مناسبي ايجاد كند.
اما براي عده‌اي اين سئوال پيش مي‌آيد كه چرا آب‌بندي اين ناحيه اين قدر اهميت دارد؟ مجاري آب و روغن موتور نه تنها در بلوك سيلندر، بلكه در سرسيلندر نيز جريان دارد. اما اين مجاري در ناحيه سرسيلندر جدا مي‌شود. براي جلوگيري از مخلوط شدن آب و روغن در ناحيه اتصال سرسيلندر به سيلندرها از اين واشر استفاده مي‌شود.
واشر سرسيلندر واشري است از جنس مخصوص كه مي‌تواند گرماي نسبتاً زيادي را تحمل كند. علاوه بر اين مساله، درزبندي خوبي را نيز ايجاد كرده و باعث جلوگيري از قاطي‌شدن مايعات موتور مي‌شود، همچنين فشار احتراق را نيز حفظ كرده و از نشت آن به بيرون جلوگيري مي‌كند.
اين واشر را مي‌توان يك جان فدا در موتورهاي بنزيني نيز نام برد. با بالا رفتن دماي موتور به علت خرابي و معيوب‌بودن سيستم خنك‌كاري، دماي سرسيلندر نيز به علت تماس داشتن با موتور، افزايش مي‌يابد. در اين حالت قطعات زيادي تحت تاثير قرار گرفته و امكان آسيب ديدن را دارند.
سوپاپ‌هاي دود كه در جريان دود گرم و داغ خروجي گرفته‌اند، مستعد سوختن هستند، همچنين ساير قطعات نيز مي‌توانند در اثر بالا رفتن دمايشان تغيير شكل داده و خراب شوند. اما در اين مرحله اولين قطعه‌اي كه مي‌سوزد و از سوختن ساير قطعات جلوگيري مي‌كند، واشر سرسيلندر است.
اين واشر در اين شرايط سوخته و خاصيت خود را از دست مي‌دهد. در نتيجه آب‌بندي بين سيلندر و سرسيلندر از بين رفته و آب و روغن قاطي مي‌شود. اصطلاح آب و روغن قاطي‌كردن از اين جا ريشه مي‌گيرد. اين عيب نيز عوارض زيادي دارد.
آب رادياتور چرب شده و ذرات روغن كاملاً در آن ديده مي‌شود. اگر وضع به همين شكل ادامه پيدا كند آب رادياتور كاملاً چرب شده و حالت شيري رنگ به خود مي‌گيرد، روغن نيز ديگر توان روغنكاري و روانكاري موتور را نداشته و خاصيت خود را از دست مي‌دهد. اينجاست كه فرد بايد به فكر تعويض واشر سرسيلندر بيافتد. قبل از تعويض اين واشر، بايد عيب خودرو نيز برطرف شود تا دوباره اين مشكل پيش نيايد. بعد از بازكردن سرسيلندر بايد اين واشر تعويض شود.
حال ممكن است به علت جداگانه‌اي سرسيلندر باز شده باشد، ولي اين واشر در اثر حرارت و فشار خاصيت خود را از دست داده و بايد تعويض شود.
اين واشر بايد روي سطحي كاملاً صاف و تميز نيز قرار بگيرد. به همين دليل اكثر تعميركاران سطح سيلندر را با سنگ مخصوصي تميز كرده و كاملاً صاف و صيقلي مي‌كنند. سطح سرسيلندر نيز جدا از اين قاعده نيست و درست به همين روش تميز مي‌شود.
جنس اين واشر از مهمترين خصوصيات آن است به گونه‌اي كه بايد بتواند گرما و حرارت و فشار را نيز به خوبي تحمل كند و تغيير حالت ندهد.
اكثر تعميركاران سطح واشر را آغشته به چسب مخصوصي مي‌كنند كه اين چسب در بهتر شدن عمل آب‌بندي و دفع حرارت موتور، تاثير بسزايي دارد.
اگر بخواهيم نگاهي كلي به اين واشر بياندازيم مي‌توان گفت بزرگ‌ترين واشر مورد استفاده در موتور است كه نقش اساسي و مهمي را بر عهده دارد. مكانيك خودرو از آسيب ديدن ساير قطعات جلوگيري كرده و مي‌تواند در قدرت مفيد موتور تاثير بسزايي بگذارد. واشر سرسيلندر هر خودرويي به صورت استاندارد در بازار يافت مي‌شود و مي‌توان آن را به راحتي تهيه كرد. اميدوارم تا هيچ موقع نياز به تعويض اين واشر پيدا نكنيد. اگر هم زماني نياز پيدا كرديد سريعاً اقدام به انجام اين كار كنيد